Zonulina – co to jest i po co ją badać?

Dowiedz się, czym jest zonulina i z czym wiąże się jej podwyższony poziom.

Zonulina to białko, które otwiera ścisłe połączenia pomiędzy komórkami jelita – enterocytami. Odgrywa istotną rolę w regulacji przepuszczalności bariery jelitowej.

Bariera jelitowa to cienka warstwa komórek pokrywająca ściany jelit, która kontroluje, co może przenikać z przewodu pokarmowego do krwi. Zonulina wpływa na szczelność połączeń między komórkami w tej barierze, co umożliwia kontrolowane przechodzenia cząsteczek i substancji odżywczych do krwi.

Rola zonuliny

Zwiększony poziom zonuliny może prowadzić do zwiększonej przepuszczalności jelitowej. To może pozwolić na przedostawanie się do krwi niepożądanych substancji, takich jak toksyny, bakterie czy nieprawidłowe składniki pokarmu. Może się to wiązać z różnymi problemami zdrowotnymi, w tym zespołem jelita drażliwego (IBS) i stanami zapalnymi jelit (np. chorobą Leśniowskiego–Crohna). Nieprawidłowa regulacja zonuliny może mieć też miejsce w przypadku rozwoju chorób autoimmunologicznych.

Badanie poziomu zonuliny

Badanie poziomu zonuliny wykonuje się za pomocą testu laboratoryjnego, który mierzy jej stężenie we krwi lub w kale. Zazwyczaj lekarz zleca je, gdy istnieje podejrzenie problemów z barierą jelitową, chorób autoimmunologicznych czy chorób zapalnych jelit.

Przeczytaj: Jak sprawdzić, czy jelita pracują prawidłowo?

Podwyższony poziom zonuliny często występuje u osób cierpiących na takie choroby, jak celiakia, cukrzyca typu 1, reumatoidalne zapalenie stawów czy stwardnienie rozsiane i inne choroby autoimmunizacyjne.

Objawy

Zwiększona przepuszczalność bariery jelitowej może prowadzić do różnych objawów i problemów zdrowotnych. Symptomy te mogą być wynikiem innych chorób lub zaburzeń, które są związane z przewlekłym stanem zapalnym lub problemami z trawieniem.

Oto niektóre objawy, które mogą się wiązać z podwyższoną przepuszczalnością bariery jelitowej:

• Zespół jelita drażliwego (IBS) – osoby z podwyższoną przepuszczalnością bariery jelitowej mogą doświadczać objawów IBS, takich jak bóle brzucha, wzdęcia, zaparcia lub biegunka.
• Problemy skórne – zwiększona przepuszczalność jelitowa może wpłynąć na skórę, prowadząc do trądziku, wysypek skórnych, łuszczycy lub innych problemów dermatologicznych.
• Problemy z układem immunologicznym – zwiększona przepuszczalność bariery jelitowej może zwiększać ryzyko reakcji autoimmunologicznych, co może prowadzić do różnych chorób autoimmunologicznych, takich jak toczeń, reumatoidalne zapalenie stawów lub choroba Hashimoto.
• Zmęczenie i zaburzenia nastroju – osoby z problemami z barierą jelitową mogą doświadczać chronicznego zmęczenia, drażliwości, lęków czy depresji.
• Problemy trawienne – zwiększona przepuszczalność jelitowa może prowadzić do problemów trawiennych, takich jak niestrawność, zgaga czy gazy.

Dieta a zonulina

Zonulina reguluje przepuszczalność jelit, czyli ma wpływ na to, jak wchłaniamy pokarm. Obrazowo mówiąc, gdy jest tego białka za dużo, jedzenie może przez nas „przelatywać”.

Na wzrost poziomu zonuliny mają wpływ m.in. gluten, lektyny, toksyny, pasożyty, a także dysbioza jelitowa. Istotne znaczenie ma również dieta. Istnieją dowody na to, że pewne składniki diety i czynniki mogą wpływać na funkcję bariery jelitowej. Należą do nich:

• Gluten – u osób z nietolerancją glutenu gluten może prowadzić do zwiększonej produkcji zonuliny i zwiększonej przepuszczalności jelitowej. Dlatego osoby z celiakią powinny unikać glutenu,
• Składniki prozapalne – dieta bogata w składniki prozapalne, takie jak przetworzone produkty spożywcze, cukry i tłuszcze trans, może zwiększać stan zapalny w jelitach i wpływać na barierę jelitową. Zdrowa dieta bogata w warzywa, owoce, zdrowe tłuszcze i błonnik może pomóc w utrzymaniu zdrowej bariery jelitowej.
• Probiotyki – niektóre badania sugerują, że spożywanie probiotyków może pomagać w utrzymaniu zdrowej bariery jelitowej poprzez regulację mikroflory jelitowej.

Osoby z problemami jelitowymi lub autoimmunologicznymi powinny skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem w celu dostosowania diety do swoich potrzeb.

Slide

Pobierz aplikację

i zacznij pracę nad swoją dietą!

Prawa autorskie – zapoznaj się!