Jakie warzywa jeść zimą?

Większość z nas ma problem z tym, jakie warzywa jeść zimą. Przecież o tej porze roku nic nie rośnie – nie ma pomidorów, ogórków, sałaty. To znaczy są, ale przywożone z ciepłych krajów i smakują gorzej. Co w takim razie jeść?

Zastanówmy się, co je większość z nas. Gdy zapytam pierwszą lepszą osobę o to, jakie je warzywa, odpowiedź prawie zawsze jest taka sama: pomidor, ogórek, sałata, może jeszcze marchewka, pietruszka.

Sezonowość

Sezonowość polega na tym, że korzystamy z tego, co akurat jest dostępne o danej porze roku.

Dlaczego mamy jeść sezonowo? Po pierwsze dlatego, że wtedy warzywa i owoce rosną, dojrzewają – po prostu są. Po drugie dojrzałe warzywa i owoce mają największą wartość odżywczą, a węglowodany rozkładają się do fruktozy i glukozy, dzięki czemu stają się słodsze i przez to smaczniejsze.

Dowiedz się więcej o tym, dlaczego warto jeść sezonowo.

Co jest do jedzenia zimą?

Oczywiście ktoś odpowie, że kiszonki. Owszem, genialna sprawa – są pyszne, zdrowe i zawierają naturalne bakterie (codziennie rano wypijam pół kubeczka wody po ogórkach). Kiszonki nazywane są naturalnym probiotykiem i są cennym źródłem witaminy C.

Co jeszcze można jeść? Mrożone warzywa i owoce. Mam w domu dwie zamrażarki. Jedna ma 180 l i jest na stałe w lodówce, druga to zamrażarka skrzyniowa, która ma ponad 210 l. Mam zamrożone w pudełkach borówki od teściowej, kilka worków pietruszki naciowej z ogródka, dużą paczkę koperku, dwie paczki papryki. Mrozić można prawie wszystko – problemem jest miejsce do przechowywania.

A co ze świeżymi warzywami? Zimą warto sięgać po takie produkty, jak:

• jarmuż,
• brukselka,
• brukiew,
• skorzonera,
• pasternak,
• topinambur,
• czarna rzepa,
• marchew,
• pietruszka,
• seler,
• buraki,
• ziemniaki,
• cebula,
• czosnek.

Warzywa na zimę

Jarmuż

Należy do rodziny kapustnych. Może być zielony lub fioletowy. Jest bogaty w wapń, żelazo, sulforafan (antynowotworowy), witaminę K i C. Co ciekawe, jarmuż jest najlepszy, gdy dostanie trochę od mrozu. Jak jeżdżę zimą do gospodarza, to zawsze daje mi to warzywo.

Brukselka

Taka mała kapustka. Co ciekawe, te małe główki rosną na łodydze. Przypomina to kij z przyklejonymi piłeczkami pingpongowymi. Brukselka zawiera potas, wapń, magnez, witaminę A, beta-karoten, witaminy z grupy B, a także najwięcej witaminy C (94 mg na 100 g) ze wszystkich kapustowatych.

Brukiew

W sprzedaży jest żółta lub fioletowa brukiew – kocham żółtą! Fioletowa moim zdaniem jest średnia. Brukiew trudno dostać w sklepie, jest uprawiana głównie na paszę. Nie ma u nas kultury jedzenia brukwi. A szkoda, bo wychodzi z niej bardzo dobre puree. Doskonale sprawdza się w gulaszach/ajntopfach, sałatkach. Używam jej wymiennie z ziemniakami. Czy jest zdrowa? Jasne! Zawiera witaminy: A, B1, B2, B5, B6, B9, B12, C, D, K oraz składniki mineralne: wapń, fosfor, sód, żelazo, magnez, cynk, miedź, siarkę, karoten.

Skorzonera

Inaczej wężymord lub zimowe szparagi. Trochę są podobne kształtem do białej rzodkwi, tyle że są czarne. Po umyciu i obraniu stają się śnieżnobiałe. Gotuje się je jak szparagi, szybko w lekko kwaśnej wodzie. Doskonale sprawdzą się jako dodatek warzywny do obiadu. Skorzonera jest mniej delikatny niż szparagi, ale za to nie ma włókien. Zawiera: sód, potas, magnez, wapń, żelazo, fosfor, karoten, witaminy: E, B1, B2, C.

Pasternak

Jest podobny do pietruszki, można się pomylić. Pasternak rośnie jednak większy, aby go wykopać, trzeba włożyć w ziemię całą łopatę i delikatnie ją wyjmować. Pasternak w smaku jest przyjemniejszy od pietruszki, jest lekko orzechowy. Wychodzi z niego genialne puree. Można go również po prostu podsmażyć na masełku. Sprawdzi się jako dodatek do obiadu czy jako składnik ajntopfu.

Topinambur

To korzeń słonecznika bulwiastego, a konkretnie narośle na korzeniu. Trochę smakuje jak ziemniak, jest bardziej słodkawy, lekko orzeźwiający i ma posmak słonecznika (bardzo go lubię). Stosuję go wymiennie z ziemniakami, w formie gotowanej, pieczonej albo smażonej. Co zawiera? Witaminy: A, D, B6, B12, C, a także magnez, sód, potas i inulinę.

Czarna rzepa

Po obraniu skórki jest śnieżnobiała. Rzepa ma specyficzny smak, lekko śmierdzący. Najbardziej lubię rzepę pieczoną. Wkładam ją do piekarnika umytą w skórce i piekę do miękkości. Co dobrego ma w sobie? Związki mineralne: potas, żelazo, wapń, magnez, fosfor oraz witaminy: C, B1, B2, PP. Zawiera też fitoncydy, które hamują rozwój mikroorganizmów chorobotwórczych. Ponadto w czarnej rzepie występuje rafanina i rafanol, czyli związki siarki mające działanie odkażające i przeciwłojotokowe.

Co jest ważne przy gotowaniu brukselki i jarmużu?

Warzywa te mają dużą wartość odżywczą, ale większość witamin jest nieodporna termicznie. Dlatego należy gotować je krótko. Jarmuż wystarczy tylko sparzyć, czyli wrzucić liście na kilka sekund do wrzątku lub lekko podsmażyć je na tłuszczu. Należy jedynie wyciąć rdzeń liścia, bo jest twardy i niedobry. Brukselkę wrzucamy do wrzątku na 8–10 minut (chyba, że są duże główki, to trochę dłużej).

Jakie jeszcze warzywa będą dobre zimą?

Przede wszystkim warzywa korzeniowe i bulwy:

• marchew,
• pietruszka,
• seler,
• burak,
• ziemniak,
• cebula,
• czosnek.

Te warzywa są już znane wszystkim, więc nie trzeba ich opisywać. Powiem wam tylko, jak wyglądają moje zakupy u rolnika. Wiadomo, że zimą te warzywa nie rosną i są przechowywane. Gospodarze, którzy mi je sprzedają, trzymają je w kopcach ziemnych. Kopią dół, wkładają rośliny i zasypują je ziemią. Dzięki temu nie zamarzną i nie wyschną. Gdy miałem warzywa na swojej działce, to starzy działkowicze uczyli mnie, aby wkładać je do wiader, zasypywać ziemią i przechowywać przez zimę w altance.

Sprawdź nasze e-booki:

Prawa autorskie – zapoznaj się!