Maca jest jednorocznym warzywem korzeniem z rodziny roślin krzyżowych, do których należą również m.in. brokuł, kalafior, kapusta czy jarmuż. Sprawdź, co warto wiedzieć o tej roślinie.
Maca rośnie w Andach Peruwiańskich na wysokości 2700–4500 m n.p.m. To daje jej pierwsze miejsce wśród roślin uprawnych na najwyższych wysokościach na świecie. Ponadto jest bardzo odporna na nieurodzajne gleby oraz niskie temperatury. Jest tradycyjną rośliną spożywaną w Peru zarówno z powodu właściwości odżywczych, jak i leczniczych. Według legendy inkascy wojownicy spożywali macę przed bitwami, aby dodać sobie sił. Po stoczeniu walk maca była zakazana, by chronić kobiety przed nadmiernym pożądaniem seksualnym ze strony mężczyzn.
Maca
Maca – łac. Lepidium meyenii, Lepidium peruvianum. Nazwa zwyczajowa: maka (maca), korzeń maki, żeń-szeń peruwiański.
Maca, pomimo że nie zawiera fitoestrogenów jak soja czy pluskawica, wpływa regulująco na gospodarkę hormonalną poprzez obecność alkoloidów. Działają one jako chemiczne inicjatory, które pobudzają organizm do fizjologicznej regulacji.
Kilka ciekawostek:
- Częścią jadalną macy jest korzeń wielkości 5–7,5 cm, który przypomina rzodkiewkę lub rzepę. Macę się suszy i gotuje lub ściera na proszek.
- Maca jest adaptogenem, co oznacza, że działa tam, gdzie jest potrzebna – dopasowuje się niejako do problemu, równoważy gospodarkę hormonalną, układ nerwowy, krwionośny oraz mięśniowy.
- Glukozynolany (GLS) blokują wychwyt jodu przez tarczycę, przez co osoby z niedoczynnością tarczycy powinny unikać tzw. zielonych soków i macy w dużych ilościach.
- Badania nad macą pokazują, że może mieć korzystny wpływ na łagodzenie dolegliwości okołomenopauzalnych i wpływa na zwiększenie poziomu gonadotropin FSH i LH.
Właściwości
Macy przypisuje się właściwości lecznicze i afrodyzjakalne. Stosowana jest jako środek na wzmocnienie sił witalnych i seksualnych, regulator gospodarki hormonalnej oraz poprawę funkcji tarczycy. W XV i XVI w. była tak popularna, że używano jej jako waluty, później została zapomniana.
Ponownie stała się popularna w 1961 roku. Gloria Chacon de Popovici, wybitna peruwiańska uczona w dziedzinie biologii, opublikowała wtedy swoje badania na temat wpływu macy na płodność zwierząt, a następnie ludzi. W 1997 roku, podczas konferencji dotyczącej spowolniania procesów starzenia w USA, maca została zaproponowana jako alternatywa dla hormonalnej terapii zastępczej u kobiet w okresie menopauzy.
Maca, pomimo że nie zawiera fitoestrogenów jak soja czy pluskawica, wpływa regulująco na gospodarkę hormonalną poprzez obecność alkoloidów. Działają one jako chemiczne inicjatory, które pobudzają organizm do fizjologicznej regulacji. Dzięki tym właściwościom maca zyskała miano adaptogenu, czyli rośliny, która działa tam, gdzie jest problem, dopasowuje się niejako do potrzeb, reguluje, normalizuje, daje sygnał organizmowi, by sam się naprawiał.
Obecnie maca przeżywa rozkwit swojej popularności jako produkt superfood, czyli taki, który jest uznawany za swoje wyjątkowe właściwości i traktowany niemal jak panaceum na wszelkie problemy zdrowotne.
Maca w smaku jest słodko-gorzka, przez co nie każdy przepada za tym warzywem. Ma ono kolor szarobrązowy lub w zależności od odmiany: żółty, czerwony lub czarny.
Maca adaptogenem
Maca jest adaptogenem, co oznacza, że działa tam, gdzie jest potrzebna, dopasowuje się niejako do problemu. Ponadto równoważy gospodarkę hormonalną, układ nerwowy, krwionośny oraz mięśniowy.
Definicję adaptogenu stworzył Mikołaj Lazarew, rosyjski naukowiec. Według niego jest to substancja odżywcza, która redukuje stres fizyczny, chemiczny oraz biologiczny organizmu, przez co pozwala mu się uodpornić na trudne warunki. Ponadto adaptogen nie oddziałuje toksycznie, normalizuje funkcje fizjologiczne organizmu poprzez minimalny wpływ. Przykładami innych adaptogenów są: żeń-szeń, miłorząb japoński, różeniec górski.
Skład odżywczy
W składzie macy znajdziemy węglowodany (59%) i białka (10%). Białka macy zawierają 20 aminokwasów, z czego 7 jest niezbędnych. Dzięki temu pod względem białka maca jest niemal pełnowartościowym pokarmem. Dodatkowo 2% korzenia składa się z tłuszczów, głównie kwasu linolowego (omega-6), ale również palmitynowego (nasyconego kwasu tłuszczowego) oraz oleinowego (omega-9 – jednonienasyconego). Maca składa się z 21 pierwiastków śladowych, jest bogata w wapń (150–500 mg), magnez, potas (1600–2000 mg), fosfor (300–350 mg), siarkę, sód, żelazo (16,6 mg), cynk (16 mg), jod, miedź (5,9 mg), selen, bizmut, mangan, krzem i witaminy: B1, B2, C, E.
Maca obfituje w dużą ilość biologicznie czynnych związków: katechiny, izotiocyjaniany (zawierają siarkę – mogą zmniejszać liczbę przedrakowych zmian w przewodzie pokarmowym), alkaloidy, glukozynolany GLS (glikozydowe połączenia siarkowe o właściwościach antynowotworowych). Ponadto zawiera substancje czynne: taniny, saponiny, fitosterole (sitosterol – 45,5%, kampfesterol – 27,3%, ergosterol –13,6%, brasikasterol – 9,1%, ergostadienol – 4,15%), flawonoidy, karotenoidy.
Maca i glukozynolany (GLS)
Glukozynolany (GLS) są to roślinne siarkowe glikozydy, które zawierają cząsteczkę β-D-glukozy, siarkę oraz łańcuch boczny o strukturze alifatycznej lub aromatycznej. To te same substancje, które znajdziemy w każdej roślinie krzyżowej. Zarówno glukozynolany, jak i produkty ich rozpadu działają antynowotworowo (poprzez różne mechanizmy) oraz antygrzybiczo. Badania dowiodły, że najsilniejsze działanie przeciwgrzybicze wykazywały produkty degradacji GLS brokułu, najniższe – produkty degradacji GLS rzodkiewki.
Glukozynolany to naturalne pestycydy – produkty ich rozpadu wykazują toksyczność w stosunku do wielu grzybów, wirusów i bakterii, w tym również do Helicobacter pylori. Substancje te w nadmiarze mogą wykazywać właściwości wolotwórcze (goitrogenne) oraz mutagenne. Glukozynolany blokują wychwyt jodu przez tarczycę, przez co osoby z niedoczynnością tarczycy powinny unikać spożywania w dużych ilościach tzw. zielonych soków i macy.
Fitosterole
Fitosterole są steroidami występującymi we frakcji lipidowej różnych roślin leczniczych, które mogą:
- zmniejszać stany zapalne,
- łagodzić przewlekłe choroby układu nerwowego,
- zmniejszać ryzyko chorób z autoagresji,
- wzmacniać odporność organizmu,
- obniżać produkcję cytokin w przebiegu procesów zapalnych, przez co zmniejszają poziom odczuwanego bólu.
Ponadto fitosterole mogą mieć znaczenie prewencyjne przed nowotworami, przyśpieszają regenerację powysiłkową, działają antyoksydacyjnie, zmniejszają dolegliwości okołomenopauzalne, mobilizują układ immunologiczny. Niektóre fitosterole mogą mieć działanie cytotoksyczne na komórki nowotworowe, niestety czasami również i na zdrowe.
Taniny
Taniny są substancjami garbnikowymi, które mogą mieć działanie ściągające, przeciwbakteryjne czy przeciwwirusowe. Ponadto taniny mogą hamować tworzenie się nadtlenków (np. wodoru, w przypadku zbyt dużej podaży jodu), działają przeciwmutagennie i przeciwnowotworowo. Działanie tych substancji jest uzależnione od rodzaju garbnika.
Taniny wiążą białka, minerały oraz jony metali, przez co tworzą niedostępne kompleksy. Dzięki temu uznano je za substancje antyodżywcze. Jednak maca nie ma ich tak dużo jak np. aronia. Taniny dają wyjątkowo cierpki posmak. Mają one właściwości antynowotworowe, wykazują aktywność przeciwbakteryjną i są w stanie modyfikować mikroflorę jamy ustnej i jelit przez eliminowanie organizmów patogennych. Ponadto mają działanie antywolnorodnikowe.
Saponiny
Saponiny są substancjami pieniącymi, występują m.in. w orzechach do prania (Sapindus Mukorossi). Znajdziemy je również na powierzchni komosy ryżowej i z tego powodu powinno się ją płukać przed spożyciem. W macy jest tych substancji na tyle mało, że nie powinno to mieć znaczenia dla organizmu.
Saponiny mają zdolności hemolizowania erytrocytów (uszkodzenia ich błon komórkowych) oraz wiązania cholesterolu występującego m.in. w błonach komórkowych, co jest zjawiskiem niekorzystnym (cholesterol jest nam potrzebny). Ponadto saponiny – w zależności od rodzaju – mogą podrażniać śluzówkę i przyczyniać się do zwiększenia wydzielania śluzu (bluszcz), działają przeciwzapalnie (lukrecja), przeciwobrzękowo (kasztanowiec), psychopobudająco (żeń-szeń) czy moczopędnie.
Co jeszcze warto wiedzieć?
- Maca jest adaptogenem i regulatorem hormonalnym, może „leczyć” bezpłodność.
- Przez swoje zdolności do adaptacji „poprawia” to, co jest w gorszej kondycji.
- Podnosi poziom energii, wytrzymałość, natlenienie krwi, odporność na stres, produkcję neurotransmiterów, wpływa pozytywnie na libido.
- Poprawia funkcjonowanie nadnerczy i tarczycy.
Maca może mieć korzystne działanie w przypadku takich problemów, jak:
- anemia,
- chroniczne zmęczenie,
- depresja,
- niepłodność,
- słabe libido,
- niedożywienie,
- menopauza,
- dolegliwości menstruacyjne,
- słaba pamięć,
- gruźlica,
- stres,
- nowotwory,
- białaczka,
- regeneracja w sporcie,
- zaburzenia hormonalne,
- niedoczynność tarczycy,
- problem z nadnerczami,
- osteoporoza,
- odporność organizmu,
- AIDS.
Maca a płodność
- Maca wpływa na gospodarkę hormonalną – normalizuje ją najprawdopodobniej poprzez fitosterole, które mogą być prekursorami do produkcji hormonów steroidowych.
- Składniki macy zwiększają ukrwienie narządów płciowych, przez co zaliczana jest do afrodyzjaków. Maca może nasilić dolegliwości bólowe w przypadku przerostu (stanu zapalnego) prostaty z powodu zwiększenia przepływu krwi przez narządy płciowe.
- Alkaloidy macy stymulują spermatogenezę i mogą poprawiać płodność u mężczyzn. Zwiększa się liczba i ruchliwość plemników.
- Niektóre badania nie potwierdzają wpływu macy na męską gospodarkę hormonalną.
Dawkowanie
Dzienne dawkowanie macy to 3 g proszku przez co najmniej 4 miesiące. David Wolfe proponuje minimum 10 g, a nawet 20 g. Można zaczynać z mniejszymi dawkami i stale je zwiększać po adaptacji organizmu. Mieszkańcy Andów spożywają 20–100 g macy dziennie, jedzą ją po ugotowaniu, a w sezonie letnim w postaci soku.
Suplementacja
W przypadku zaburzeń hormonanych u kobiet macę można łączyć z takimi środkami, jak:
- Pregnenolon,
- Black Cohosh – pluskwica groniasta,
- DIM – wyciąg z roślin krzyżowych (reguluje poziom estrogenu),
- DHEA,
- Wild Yam Root – dziki pochrzyn,
- Nettle Root – pokrzywa,
- Passion Flower – męczennica.
Jak wykorzystać macę?
Macę można dodawać do koktajli, herbat, kaw, mleka kokosowego, można łączyć z kakao i cynamonem. Sprawdzi się przy przygotowywaniu deserów, słodkich przekąsek, sałatek, dressingów, dżemów, zup czy bulionów. Proszek macy to świetny emulgator łączący, np. olej ze skrobią.
Mój ulubiony napój z macą:
- 10 g macy
- 5 g kakao raw
- 2–5 g cukru kokosowego lub prawdziwego miodu
- 1 łyżka oleju kokosowego.
Superfood smoothie:
- 10 g macy
- 5 g spiruliny
- 2 surowe żółtka
- 5 g chlorelli
- 1 duży dojrzały banan
- 5 g aceroli
- woda – w zależności od stopnia płynności
Wszystko miksujemy w blenderze.
To może Cię zainteresować:
- Spirulina – dobra czy zła?
- Młody jęczmień – jakie ma właściwości?
- Maca – wyjątkowy adaptogen- czytaj całość w pdf
- Chlorella ma moc oczyszczania organizmu
Sprawdź nasze e-booki:
Źródła
- Wolfe D., Superfoods. The Food and Medicine of the Future, California 2009.
- Manheim J., The Healthy Green Drink Diet, Skyhorse Publishing 2012.
- Lamer-Zarwska E., Kowal-Gierczak B., Niedworok J., Fitoterapia i leki roślinne, Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2007.
- Góralska K., Dynowska M., Przeciwgrzybicze właściwości glukozynolanów – minimalne stężenie hamujące (MIC), http://cornetis.pl/artykul/5507.html (5.12.2015).
- Ostrowski-Meissner H., Kapczyński W., Mścisz A., Lutomski J., Próba zastosowania Maca (Lepidium peruvianum) u kobiet w okresie wczesnej postmenopauzy. „Postępy Fitoterapii” (2003) nr 1, s. 19–27.
- Gonzales G.F., Córdova A., Vega K., Chung A., Villena A., Góñez C., Effect of Lepidium meyenii (Maca), a root with aphrodisiac and fertility-enhancing properties, on serum reproductive hormone levels in adult healthy men., https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12525260/ (5.12.2015).
- Olszak M., Glukozynolany, http://www.e-biotechnologia.pl/Artykuly/Glukozynolany (5.12.2015).
- https://www.webmd.com/ (5.12.2015).
- Różański H., Maca – Lepidium peruvianum, http://rozanski.li/37/maca-lepidium-peruvianum-lepidium-meyenii/ (5.12.2015).
Artykuł napisała Iwona Wierzbicka dla Food Forum
Autor
Iwona Wierzbicka
Maca jest jednorocznym warzywem korzeniem z rodziny roślin krzyżowych, do których należą również m.in. brokuł, kalafior, kapusta czy jarmuż. Sprawdź, co warto wiedzieć o tej roślinie.
Maca rośnie w Andach Peruwiańskich na wysokości 2700–4500 m n.p.m. To daje jej pierwsze miejsce wśród roślin uprawnych na najwyższych wysokościach na świecie. Ponadto jest bardzo odporna na nieurodzajne gleby oraz niskie temperatury. Jest tradycyjną rośliną spożywaną w Peru zarówno z powodu właściwości odżywczych, jak i leczniczych. Według legendy inkascy wojownicy spożywali macę przed bitwami, aby dodać sobie sił. Po stoczeniu walk maca była zakazana, by chronić kobiety przed nadmiernym pożądaniem seksualnym ze strony mężczyzn.
Maca
Maca – łac. Lepidium meyenii, Lepidium peruvianum. Nazwa zwyczajowa: maka (maca), korzeń maki, żeń-szeń peruwiański.
Maca, pomimo że nie zawiera fitoestrogenów jak soja czy pluskawica, wpływa regulująco na gospodarkę hormonalną poprzez obecność alkoloidów. Działają one jako chemiczne inicjatory, które pobudzają organizm do fizjologicznej regulacji.
Kilka ciekawostek:
- Częścią jadalną macy jest korzeń wielkości 5–7,5 cm, który przypomina rzodkiewkę lub rzepę. Macę się suszy i gotuje lub ściera na proszek.
- Maca jest adaptogenem, co oznacza, że działa tam, gdzie jest potrzebna – dopasowuje się niejako do problemu, równoważy gospodarkę hormonalną, układ nerwowy, krwionośny oraz mięśniowy.
- Glukozynolany (GLS) blokują wychwyt jodu przez tarczycę, przez co osoby z niedoczynnością tarczycy powinny unikać tzw. zielonych soków i macy w dużych ilościach.
- Badania nad macą pokazują, że może mieć korzystny wpływ na łagodzenie dolegliwości okołomenopauzalnych i wpływa na zwiększenie poziomu gonadotropin FSH i LH.
Właściwości
Macy przypisuje się właściwości lecznicze i afrodyzjakalne. Stosowana jest jako środek na wzmocnienie sił witalnych i seksualnych, regulator gospodarki hormonalnej oraz poprawę funkcji tarczycy. W XV i XVI w. była tak popularna, że używano jej jako waluty, później została zapomniana.
Ponownie stała się popularna w 1961 roku. Gloria Chacon de Popovici, wybitna peruwiańska uczona w dziedzinie biologii, opublikowała wtedy swoje badania na temat wpływu macy na płodność zwierząt, a następnie ludzi. W 1997 roku, podczas konferencji dotyczącej spowolniania procesów starzenia w USA, maca została zaproponowana jako alternatywa dla hormonalnej terapii zastępczej u kobiet w okresie menopauzy.
Maca, pomimo że nie zawiera fitoestrogenów jak soja czy pluskawica, wpływa regulująco na gospodarkę hormonalną poprzez obecność alkoloidów. Działają one jako chemiczne inicjatory, które pobudzają organizm do fizjologicznej regulacji. Dzięki tym właściwościom maca zyskała miano adaptogenu, czyli rośliny, która działa tam, gdzie jest problem, dopasowuje się niejako do potrzeb, reguluje, normalizuje, daje sygnał organizmowi, by sam się naprawiał.
Obecnie maca przeżywa rozkwit swojej popularności jako produkt superfood, czyli taki, który jest uznawany za swoje wyjątkowe właściwości i traktowany niemal jak panaceum na wszelkie problemy zdrowotne.
Maca w smaku jest słodko-gorzka, przez co nie każdy przepada za tym warzywem. Ma ono kolor szarobrązowy lub w zależności od odmiany: żółty, czerwony lub czarny.
Maca adaptogenem
Maca jest adaptogenem, co oznacza, że działa tam, gdzie jest potrzebna, dopasowuje się niejako do problemu. Ponadto równoważy gospodarkę hormonalną, układ nerwowy, krwionośny oraz mięśniowy.
Definicję adaptogenu stworzył Mikołaj Lazarew, rosyjski naukowiec. Według niego jest to substancja odżywcza, która redukuje stres fizyczny, chemiczny oraz biologiczny organizmu, przez co pozwala mu się uodpornić na trudne warunki. Ponadto adaptogen nie oddziałuje toksycznie, normalizuje funkcje fizjologiczne organizmu poprzez minimalny wpływ. Przykładami innych adaptogenów są: żeń-szeń, miłorząb japoński, różeniec górski.
Skład odżywczy
W składzie macy znajdziemy węglowodany (59%) i białka (10%). Białka macy zawierają 20 aminokwasów, z czego 7 jest niezbędnych. Dzięki temu pod względem białka maca jest niemal pełnowartościowym pokarmem. Dodatkowo 2% korzenia składa się z tłuszczów, głównie kwasu linolowego (omega-6), ale również palmitynowego (nasyconego kwasu tłuszczowego) oraz oleinowego (omega-9 – jednonienasyconego). Maca składa się z 21 pierwiastków śladowych, jest bogata w wapń (150–500 mg), magnez, potas (1600–2000 mg), fosfor (300–350 mg), siarkę, sód, żelazo (16,6 mg), cynk (16 mg), jod, miedź (5,9 mg), selen, bizmut, mangan, krzem i witaminy: B1, B2, C, E.
Maca obfituje w dużą ilość biologicznie czynnych związków: katechiny, izotiocyjaniany (zawierają siarkę – mogą zmniejszać liczbę przedrakowych zmian w przewodzie pokarmowym), alkaloidy, glukozynolany GLS (glikozydowe połączenia siarkowe o właściwościach antynowotworowych). Ponadto zawiera substancje czynne: taniny, saponiny, fitosterole (sitosterol – 45,5%, kampfesterol – 27,3%, ergosterol –13,6%, brasikasterol – 9,1%, ergostadienol – 4,15%), flawonoidy, karotenoidy.
Maca i glukozynolany (GLS)
Glukozynolany (GLS) są to roślinne siarkowe glikozydy, które zawierają cząsteczkę β-D-glukozy, siarkę oraz łańcuch boczny o strukturze alifatycznej lub aromatycznej. To te same substancje, które znajdziemy w każdej roślinie krzyżowej. Zarówno glukozynolany, jak i produkty ich rozpadu działają antynowotworowo (poprzez różne mechanizmy) oraz antygrzybiczo. Badania dowiodły, że najsilniejsze działanie przeciwgrzybicze wykazywały produkty degradacji GLS brokułu, najniższe – produkty degradacji GLS rzodkiewki.
Glukozynolany to naturalne pestycydy – produkty ich rozpadu wykazują toksyczność w stosunku do wielu grzybów, wirusów i bakterii, w tym również do Helicobacter pylori. Substancje te w nadmiarze mogą wykazywać właściwości wolotwórcze (goitrogenne) oraz mutagenne. Glukozynolany blokują wychwyt jodu przez tarczycę, przez co osoby z niedoczynnością tarczycy powinny unikać spożywania w dużych ilościach tzw. zielonych soków i macy.
Fitosterole
Fitosterole są steroidami występującymi we frakcji lipidowej różnych roślin leczniczych, które mogą:
- zmniejszać stany zapalne,
- łagodzić przewlekłe choroby układu nerwowego,
- zmniejszać ryzyko chorób z autoagresji,
- wzmacniać odporność organizmu,
- obniżać produkcję cytokin w przebiegu procesów zapalnych, przez co zmniejszają poziom odczuwanego bólu.
Ponadto fitosterole mogą mieć znaczenie prewencyjne przed nowotworami, przyśpieszają regenerację powysiłkową, działają antyoksydacyjnie, zmniejszają dolegliwości okołomenopauzalne, mobilizują układ immunologiczny. Niektóre fitosterole mogą mieć działanie cytotoksyczne na komórki nowotworowe, niestety czasami również i na zdrowe.
Taniny
Taniny są substancjami garbnikowymi, które mogą mieć działanie ściągające, przeciwbakteryjne czy przeciwwirusowe. Ponadto taniny mogą hamować tworzenie się nadtlenków (np. wodoru, w przypadku zbyt dużej podaży jodu), działają przeciwmutagennie i przeciwnowotworowo. Działanie tych substancji jest uzależnione od rodzaju garbnika.
Taniny wiążą białka, minerały oraz jony metali, przez co tworzą niedostępne kompleksy. Dzięki temu uznano je za substancje antyodżywcze. Jednak maca nie ma ich tak dużo jak np. aronia. Taniny dają wyjątkowo cierpki posmak. Mają one właściwości antynowotworowe, wykazują aktywność przeciwbakteryjną i są w stanie modyfikować mikroflorę jamy ustnej i jelit przez eliminowanie organizmów patogennych. Ponadto mają działanie antywolnorodnikowe.
Saponiny
Saponiny są substancjami pieniącymi, występują m.in. w orzechach do prania (Sapindus Mukorossi). Znajdziemy je również na powierzchni komosy ryżowej i z tego powodu powinno się ją płukać przed spożyciem. W macy jest tych substancji na tyle mało, że nie powinno to mieć znaczenia dla organizmu.
Saponiny mają zdolności hemolizowania erytrocytów (uszkodzenia ich błon komórkowych) oraz wiązania cholesterolu występującego m.in. w błonach komórkowych, co jest zjawiskiem niekorzystnym (cholesterol jest nam potrzebny). Ponadto saponiny – w zależności od rodzaju – mogą podrażniać śluzówkę i przyczyniać się do zwiększenia wydzielania śluzu (bluszcz), działają przeciwzapalnie (lukrecja), przeciwobrzękowo (kasztanowiec), psychopobudająco (żeń-szeń) czy moczopędnie.
Co jeszcze warto wiedzieć?
- Maca jest adaptogenem i regulatorem hormonalnym, może „leczyć” bezpłodność.
- Przez swoje zdolności do adaptacji „poprawia” to, co jest w gorszej kondycji.
- Podnosi poziom energii, wytrzymałość, natlenienie krwi, odporność na stres, produkcję neurotransmiterów, wpływa pozytywnie na libido.
- Poprawia funkcjonowanie nadnerczy i tarczycy.
Maca może mieć korzystne działanie w przypadku takich problemów, jak:
- anemia,
- chroniczne zmęczenie,
- depresja,
- niepłodność,
- słabe libido,
- niedożywienie,
- menopauza,
- dolegliwości menstruacyjne,
- słaba pamięć,
- gruźlica,
- stres,
- nowotwory,
- białaczka,
- regeneracja w sporcie,
- zaburzenia hormonalne,
- niedoczynność tarczycy,
- problem z nadnerczami,
- osteoporoza,
- odporność organizmu,
- AIDS.
Maca a płodność
- Maca wpływa na gospodarkę hormonalną – normalizuje ją najprawdopodobniej poprzez fitosterole, które mogą być prekursorami do produkcji hormonów steroidowych.
- Składniki macy zwiększają ukrwienie narządów płciowych, przez co zaliczana jest do afrodyzjaków. Maca może nasilić dolegliwości bólowe w przypadku przerostu (stanu zapalnego) prostaty z powodu zwiększenia przepływu krwi przez narządy płciowe.
- Alkaloidy macy stymulują spermatogenezę i mogą poprawiać płodność u mężczyzn. Zwiększa się liczba i ruchliwość plemników.
- Niektóre badania nie potwierdzają wpływu macy na męską gospodarkę hormonalną.
Dawkowanie
Dzienne dawkowanie macy to 3 g proszku przez co najmniej 4 miesiące. David Wolfe proponuje minimum 10 g, a nawet 20 g. Można zaczynać z mniejszymi dawkami i stale je zwiększać po adaptacji organizmu. Mieszkańcy Andów spożywają 20–100 g macy dziennie, jedzą ją po ugotowaniu, a w sezonie letnim w postaci soku.
Suplementacja
W przypadku zaburzeń hormonanych u kobiet macę można łączyć z takimi środkami, jak:
- Pregnenolon,
- Black Cohosh – pluskwica groniasta,
- DIM – wyciąg z roślin krzyżowych (reguluje poziom estrogenu),
- DHEA,
- Wild Yam Root – dziki pochrzyn,
- Nettle Root – pokrzywa,
- Passion Flower – męczennica.
Jak wykorzystać macę?
Macę można dodawać do koktajli, herbat, kaw, mleka kokosowego, można łączyć z kakao i cynamonem. Sprawdzi się przy przygotowywaniu deserów, słodkich przekąsek, sałatek, dressingów, dżemów, zup czy bulionów. Proszek macy to świetny emulgator łączący, np. olej ze skrobią.
Mój ulubiony napój z macą:
- 10 g macy
- 5 g kakao raw
- 2–5 g cukru kokosowego lub prawdziwego miodu
- 1 łyżka oleju kokosowego.
Superfood smoothie:
- 10 g macy
- 5 g spiruliny
- 2 surowe żółtka
- 5 g chlorelli
- 1 duży dojrzały banan
- 5 g aceroli
- woda – w zależności od stopnia płynności
Wszystko miksujemy w blenderze.
To może Cię zainteresować:
- Spirulina – dobra czy zła?
- Młody jęczmień – jakie ma właściwości?
- Maca – wyjątkowy adaptogen- czytaj całość w pdf
- Chlorella ma moc oczyszczania organizmu
Sprawdź nasze e-booki:
Źródła
- Wolfe D., Superfoods. The Food and Medicine of the Future, California 2009.
- Manheim J., The Healthy Green Drink Diet, Skyhorse Publishing 2012.
- Lamer-Zarwska E., Kowal-Gierczak B., Niedworok J., Fitoterapia i leki roślinne, Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2007.
- Góralska K., Dynowska M., Przeciwgrzybicze właściwości glukozynolanów – minimalne stężenie hamujące (MIC), http://cornetis.pl/artykul/5507.html (5.12.2015).
- Ostrowski-Meissner H., Kapczyński W., Mścisz A., Lutomski J., Próba zastosowania Maca (Lepidium peruvianum) u kobiet w okresie wczesnej postmenopauzy. „Postępy Fitoterapii” (2003) nr 1, s. 19–27.
- Gonzales G.F., Córdova A., Vega K., Chung A., Villena A., Góñez C., Effect of Lepidium meyenii (Maca), a root with aphrodisiac and fertility-enhancing properties, on serum reproductive hormone levels in adult healthy men., https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12525260/ (5.12.2015).
- Olszak M., Glukozynolany, http://www.e-biotechnologia.pl/Artykuly/Glukozynolany (5.12.2015).
- https://www.webmd.com/ (5.12.2015).
- Różański H., Maca – Lepidium peruvianum, http://rozanski.li/37/maca-lepidium-peruvianum-lepidium-meyenii/ (5.12.2015).
Artykuł napisała Iwona Wierzbicka dla Food Forum
Autor
Tagi
Administratorem Państwa danych osobowych jest osobowych jest Iwona Wierzbicka, prowadząca działalność gospodarczą pod firmą Ajwendieta Dietetyka Kliniczna Iwona Wierzbicka (NIP: 9910011175). Dane osobowe przetwarzane będą wyłącznie w prawnie usprawiedliwionych celach administratora danych polegających na prezentowaniu komentarzy dotyczących funkcjonowania serwisu internetowego oraz jakości towarów i usług w nim dostępnych. Podanie przez Państwa danych osobowych jest dobrowolne, ale też niezbędne do opublikowania komentarza. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Państwa danych osobowych mogą Państwo znaleźć w naszej Polityce prywatności na temat zasad przetwarzania danych osobowych.
Podobne tematy
Jak usunąć toksyny z warzyw?
Jak jeść zdrowiej, zmniejszyć ilość toksyn w warzywach i sprawić, by zielona sałata była bardziej odżywcza? Sprawdź, jak usunąć toksyny z warzyw. Rośliny akumulują azotany głównie w liściach oraz w organach spichrzowych. Dlatego trzeba uważać…
WIĘCEJ >
Nasiona chia – skarbnica składników odżywczych czy zbędny wydatek?
Nasiona chia są uznawane za bogactwo składników mineralnych i witaminowych, ale przede wszystkim za bogate źródło kwasów omega-3. Głównie przyrządza się z nich puddingi, choć przepisów kulinarnych na sławne nasiona jest wiele. Czy nasiona chia…
WIĘCEJ >
Cała prawda o węglowodanach
Nic nie wzbudza ostatnio tak dużych kontrowersji jak węglowodany. Czy ograniczać je w diecie, czy też zwiększać ich podaż? Czy wykorzystywać je po treningu, czy raczej okno potreningowe uznać za mit? Czy powodują insulinooporność i stany zapalne,…
WIĘCEJ >
Człowiek je jak pies i choruje jak pies!
To dramat! W składzie karmy dla psa na pierwszym miejscu znajdują się zboża. Pies pochodzi od wilka i pomimo że mieszka przy człowieku, to jego układ pokarmowy i zęby są takie jak dawniej. Dowiedz się…
WIĘCEJ >