Endometrioza – przyczyny, objawy, dieta

Endometrioza to przewlekła choroba zapalna, wieloczynnikowa. Polega ona na obecności tkanki endometrium (błony śluzowej macicy) w różnych miejscach poza jamą macicy. Najczęściej spotyka się ją w jajnikach i jajowodach, ale też w innych miejscach, jak np. jelita, pęcherz moczowy czy nawet mózg.

Przyczyny

Przyczyny rozwoju tej choroby nie są znane. Istnieje wiele hipotez, w których pojawiają się czynniki genetyczne, hormonalne, zapalne czy bakteryjne, a także immunologiczne. Prawidłowo działający układ immunologiczny w momencie, gdy tkanki endometrium znajdą się poza macicą, powinien je zniszczyć. Niestety w przypadku endometriozy tak się nie dzieje.

Objawy

Endometrioza najczęściej daje takie objawy, jak:

• przewlekły ból miednicy,
• bolesne miesiączki,
• problemy z zajściem w ciążę,
• bolesne stosunki seksualne,
• różne symptomy ze strony układu pokarmowego (np. bóle brzucha, wzdęcia, nudności, zaparcia, biegunki).

Bóle brzucha mogą pojawiać się tylko mniej więcej wtedy, kiedy powinna być miesiączka, ale również bez związku z jej występowaniem, czyli tak naprawdę przez cały czas.

Diagnostyka

Diagnozę stawia lekarz i niestety nie jest to łatwe. Nie ma markerów we krwi, które mogłyby pozwolić stwierdzić tę chorobę. Najczęściej wykonuje się w tym celu USG przezpochwowe, jednak często to nie wystarcza. Dokładniejsza jest laparoskopia, ale jest też niestety bardziej inwazyjna.

Endometrioza a dieta

Przede wszystkim działania dietetyczne i suplementacyjne powinny koncentrować się na zmniejszeniu stanu zapalnego i poprawie działania układu immunologicznego. Oznacza to, że w pierwszej kolejności należy wyeliminować wszystko to, co może działać prozapalnie, czyli produkty zawierające cukier i tłuszcze trans (żywność przetworzona). Ponadto warto wyeliminować gluten, a przynajmniej pszenicę, a także produkty mleczne i przemysłowe mięso.

Dieta przeciwzapalna – na czym polega?

Mięso w przypadku występowania endometriozy jest kontrowersyjne, zwłaszcza czerwone – pojawiają się na ten temat różne informacje. Na pewno należy zwrócić uwagę na jakość produktu. Nie może to być mięso przemysłowe, czyli z supermarketu, ani przetworzone (czyli różne gotowe produkty mięsne). Powinno to być mięso z dobrego źródła, ekologiczne, najlepiej od zwierząt wypasanych na łąkach. Warto też uwzględnić dziczyznę, która dostarcza kwasów omega-3, które działają przeciwzapalnie.

Co powinno się znaleźć w diecie?

Dieta powinna być jak najbardziej naturalna i gęsta odżywczo. Powinna dostarczać witamin i minerałów, szczególnie antyoksydantów, więc w codziennym jadłospisie nie może zabraknąć dużej ilości warzyw. Owoce powinny występować w ograniczonej ilości – jedna porcja w ciągu dnia.

Jeśli chodzi o źródła białka, to oprócz dobrej jakości mięsa w diecie powinny się też znaleźć ryby i jaja. Węglowodany powinny występować w postaci kasz, np. kasza gryczana biała (czyli niepalona), jaglana, komosa ryżowa, bataty, ziemniaki, ryż basmati albo jaśminowy. W przypadku tłuszczów należy szczególnie zwrócić uwagę na tłuszcze nienasycone i dodawać je np. do sałatek. Chodzi przede wszystkim o tłuszcze, takie jak: oliwa z oliwek, awokado, olej lniany, olej z wiesiołka, z czarnuszki czy ogórecznika.

Czy warto włączyć suplementację?

Są pewne substancje, które mogą być pomocne. A w przypadku endometriozy szczególnie ważne jest działanie antyoksydacyjne i wspierające układ odpornościowy. Mogą to być takie preparaty jak resweratrol, który jest bardzo silnym antyoksydantem. Innymi antyoksydantami są np. witaminy C i E, selen czy cynk. Może się też sprawdzić NAC, czyli N-acetylo-L-cysteina, która jest prekursorem do powstawania glutationu – kolejnego antyoksydantu.

Sprawdź jeszcze: PCOS a dieta – jak sobie pomóc?

W kontekście wzmacniania układu immunologicznego duże znaczenie ma suplementacja omega-3 i witaminy D.

Suplementem, który warto rozważyć, gdy dotyka nas endometrioza, jest DIM, czyli kompleks związków indolowych występujących w roślinach kapustnych. Główne działanie tych związków polega na regulowaniu poziomu estrogenu, a w przypadku endometriozy metabolizm estrogenów jest zaburzony.

Przede wszystkim jednak suplementacja powinna służyć wyrównaniu niedoborów, które powinny być stwierdzone na podstawie wyników badań.

Obejrzyj webinar Iwony Wierzbickiej na temat endometriozy

PAMIĘTAJ!

JEŚLI COŚ CIĘ NIEPOKOI, SKONSULTUJ SIĘ Z DIETETYKIEM KLINICZNYM AJWEN

Prawa autorskie – zapoznaj się!