Czy insulinooporność prowadzi do zaburzeń hormonalnych?

Nie każda insulinooporność jest patologią. Jest to dość naturalny stan u osób na dietach o bardzo niskiej podaży węglowodanów czy też u kobiet w trzecim trymestrze ciąży. Taka fizjologiczna insulinooporność nie jest problemem, bo nie wynika z zaburzeń pracy komórek, lecz z oszczędnego wykorzystywania glukozy przez organizm.

Insulinooporność to patologiczny stan, gdy komórki odpowiedzialne na przyjmowanie glukozy w odpowiedzi na działanie insuliny nie robią tego w należyty sposób. Prawidłowo działająca gospodarka cukrowa to następujący mechanizm działania:

Wzrost poziomu glukozy we krwi po spożyciu posiłku → wydzielenie przez trzustkę odpowiedniej ilości insuliny → insulina niczym „klucz” otwiera poszczególne komórki na wejście glukozy oraz dodatkowo blokuje wątrobową glukoneogenezę → poziomy glukozy i insuliny po określonym czasie spadają do poziomów prawidłowych, zwykle wyjściowych (glukoza dlatego, że jej „nadmiar” wchodzi do komórki, a insulina po prostu się „rozpada”).

Kiedy coś jest nie tak?

Problem się pojawia, gdy na którymś z etapów występują nieprawidłowe reakcje. Warto zwrócić uwagę szczególnie na moment otwierania się komórki pod wpływem insuliny. Zwykle to zaczyna szwankować jako pierwsze. Nie ma jednej uznanej przez wszystkich tezy na temat powodów takiej sytuacji. Na pewno jest to reakcja patologiczna, a nie fizjologiczna, która ma miejsce pod wpływem takich czynników, jak: przeładowanie energetyczne komórki oraz stany zapalne mające w niej miejsce (notabene bardzo powiązane problemy).

Teoria teorią, a co z praktyką?

Niestety insulinooporność to obecnie coraz częstszy problem. Przeważnie diagnozowany jest wśród kobiet, które po długotrwałych i bezskutecznych walkach ze zbędnymi kilogramami w jakiś sposób trafiają na ten termin medyczny. Problem ze zrzuceniem wagi to jednak nie jedyny, jaki wiąże się z zaburzeniami gospodarki cukrowej.

Sprawdź, jakie symptomy mogą świadczyć o insulinooporności

Zarówno badania naukowe, jak i moje doświadczenia związane z pracą z pacjentami pokazują, że patologia w gospodarce cukrowej to prekursor do wielu problemów zdrowotnych. Wśród nich znajdują się:

1. Zaburzenia hormonalne – u kobiet PCOS, przewaga estrogenowa, nadmiar androgenów, bolesne i nieregularne miesiączki [1, 2]; u mężczyzn zbyt niski poziom testosteronu, za którym niejednokrotnie idzie depresja, nadmiar estrogenów [3]. Bardzo często skupianie się na samych hormonach jest bezcelowe, bo za ich zaburzeniami może stać coś więcej. W tym przypadku jest to patologia związana z gospodarką cukrową.
2. Niedoczynność tarczycy – nie musi tak być, jednak niezwykle często spotykam się z taką korelacją. Tarczyca to gruczoł bardzo wrażliwy i rzadko psuje się sam z siebie. Insulinooporność oznacza przewlekły stan zapalny w organizmie, a na to tarczyca jest szczególnie wrażliwa [4].
3. Depresja [5], choroby neurodegeneracyjne [6], nowotwory [7] – to tylko garść tego, z czym koreluje w badaniach przewlekle podniesiony poziom cukru we krwi. Insulinooporność nie musi oznaczać stale podwyższonego tego parametru (co więcej, u osób wpadających często w hipoglikemię może być on niższy niż u osoby zdrowej). Jednak insulinooporność, którą zostawimy samą sobie, prowadzi bardzo często do cukrzycy typu 2. A ta już bez wątpliwości oznacza podwyższone wartości cukru we krwi, który w takiej ilości jest dla organizmu toksyczny.

Jak wpływa na hormony?

Problem zaburzeń gospodarki cukrowej jest dość skomplikowany. Niestety nie ma na ten moment jednoznacznych odpowiedzi na każde z pytań. Nadal spotykam się ze stwierdzeniami, że z insulinooporności nie da się wyjść. Tymczasem z patologicznej insulinooporności wyjść trzeba. Jest to objaw życia w toksycznym środowisku i nie jest on związany wyłącznie z pożywieniem.

Obejrzyj wykład: Insulinooporność – dieta i styl życia 

PAMIĘTAJ!

JEŚLI COŚ CIĘ NIEPOKOI, SKONSULTUJ SIĘ Z DIETETYKIEM KLINICZNYM AJWEN

Bibliografia:

• [1] Livingstone C., Sex steroids and insulin resistance, https://portlandpress.com/clinsci/article-abstract/102/2/151/67223 (9.01.2018).
• [2] Haffner S.M., https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10997610/ (9.01.2018).
• [3] Haffner S.M., Insulin Resistance, Body Fat Distribution, and Sex Hormones in Men, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8288045/ (9.01.2018).
• [4] Gierach M., Insulin resistance and thyroid disorders, https://journals.viamedica.pl/endokrynologia_polska/article/view/EP.2014.0010/32244 (9.01.2018).
• [5] High blood sugar causes brain changes that raise depression risk, https://www.sciencedaily.com/releases/2014/06/140623092011.htm (9.01.2018).
• [6] Enzinger C., Risk factors for progression of brain atrophy in aging: six-year follow-up of normal subjects, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15911795/ (9.01.2018).
• [7] Stattin P., Prospective study of hyperglycemia and cancer risk, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17327321/ (9.01.2018).

Prawa autorskie – zapoznaj się!