Co może mieć wpływ na płodność?

Na płodność może mieć wpływ wiele czynników. Poniżej opisuję te, które są istotne z punktu widzenia dietetyka klinicznego i nad poprawą których mogę pracować wspólnie z moimi podopiecznymi (z wyjątkiem jednego elementu, wymienionego poniżej jako drugi).

Co może mieć wpływ na płodność

Jeżeli od jakiegoś czasu bezowocnie staramy się o dziecko, to warto wziąć pod uwagę poniższe kwestie.

1. Hormony

U kobiet jedną z najważniejszych spraw jest prawidłowo występujący cykl miesiączkowy. Istotna jest jego regularność, najlepiej jeśli okres występuje co około 28 dni +/- 2–3 dni. Ważny jest czas trwania samego krwawienia – powinien wynosić 4–6 dni. Nie bez znaczenia jest także obfitość miesiączki – krwawienie nie powinno być ani zbyt obfite, ani zbyt skąpe.

Istotne są też prawidłowe poziomy hormonów płciowych w odpowiednich fazach cyklu. Chodzi tu przede wszystkim o LH, FSH, estradiol i progesteron. Problemy mogą występować w wielu sytuacjach. Może dochodzić do nieodpowiedniego wydzielania poszczególnych hormonów w czasie całego cyklu lub tylko w jednej z faz. Częstym problemem jest zbyt niski progesteron w fazie lutealnej, który jest konieczny do zagnieżdżenia zarodka w macicy i prawidłowego utrzymania ciąży.

Obejrzyj film: Zaburzenia hormonalne u kobiet i mężczyzn

U mężczyzn hormony są równie ważne. Szczególne znaczenie ma hormon folikulotropowy (FSH), który reguluje produkcję nasienia, a także lutropina (LH) i oczywiście testosteron, który bierze udział w spermatogenezie. Istotne są także estrogeny, które muszą być utrzymywane na odpowiednim poziomie, a ich nadmiar mocno zaburza płodność.

2. Wiek

Niestety wiek ma większe znaczenie z punktu widzenia żeńskiej płodności, choć w przypadku mężczyzn również nie jest obojętny.

U kobiet płodność zaczyna się zmniejszać po ukończeniu 25 lat, a po 37. roku życia następuje znaczne jej ograniczenie. Z wiekiem zmniejsza się ilość i jakość komórek jajowych. Aby sprawdzić, jaka jest ich ilość, można wykonać badanie rezerwy jajnikowej, czyli poziom AMH. Należy jednak pamiętać, że kluczowa jest jakość komórek jajowych i przy niskiej rezerwie jajnikowej zajście w ciążę jest również możliwe.

U mężczyzn z wiekiem spada poziom testosteronu, co przekłada się na zmniejszoną płodność.

Polecamy: Jak naturalnie podnieść testosteron?

Poza tym w wyniku starzenia się komórek zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn dochodzi do zaburzenia równowagi oksydacyjnej. W takiej sytuacji mamy nadmiar wolnych rodników i zmniejszone procesy antyoksydacyjne, co niestety wpływa na wszystkie etapy reprodukcji. Dlatego lepiej nie odkładać planów o posiadaniu dziecka zbyt długo, bo mimo wszystko z wiekiem zmniejszają się na to szanse.

3. Masa ciała

Zarówno nadmierna, jak i zbyt niska masa ciała niekorzystnie wpływa na płodność kobiet i mężczyzn. Chodzi tu przede wszystkim o poziom tkanki tłuszczowej. Szczególnie niekorzystny jest jej nadmiar, zwłaszcza w okolicach brzucha, co wiąże się z występowaniem zaburzeń metabolicznych, np. hiperinsulinemii czy insulinooporności. Ponadto tkanka tłuszczowa wpływa na procesy endokrynne (wydzielanie i działanie hormonów) i może je znacznie zaburzać.

Dowiedz się więcej: Jak masa ciała wpływa na płodność

4. Dieta i niedobór składników mineralnych

Dieta wspierająca płodność powinna być przede wszystkim odżywcza, czyli musi zawierać produkty gęste odżywczo oraz dostarczać witamin i minerałów. Należy też unikać tego wszystkiego, co będzie miało negatywny wpływ na zdrowie, czyli np. cukru w każdej postaci i żywności przetworzonej.

Co równie ważne, kobiety, które chcą mieć dzieci, powinny przestrzegać prawidłowej diety co najmniej sześć miesięcy przed planowanym zajściem w ciążę, a nawet około roku. Istotne jest także, aby dietę zmienił mężczyzna – prawidłowe odżywianie obojga partnerów będzie miało ogromne znaczenie dla ich zdrowia i płodności.

Polecamy: Dieta wspierająca płodność

Jeśli chodzi o niedobory żywieniowe, to jakikolwiek niedostatek składników mineralnych będzie wpływał niekorzystnie na organizm, w tym także na funkcje rozrodcze. Z punktu widzenia płodności szczególnie niekorzystne są niedobory folianów, żelaza, cynku, selenu, jodu, kwasów omega-3, a także witamin, takich jak: A, E, D3 i B12.

Warto zadbać o prawidłową podaż składników mineralnych w diecie, a jeśli występują niedobory, to należy je uzupełnić suplementacją. W tej sprawie polecam skonsultować się z dietetykiem klinicznym Ajwen.

5. Hormonalne zaburzacze

Hormonalne zaburzacze to związki chemiczne podobne do cząsteczek naturalnych hormonów, które wpływają na pracę organizmu, w tym gospodarki hormonalnej. Należą do nich bisfenol A czy różne polichlorowane bifenyle. Związki te znajdziemy w puszkach, plastiku, kosmetykach czy na paragonach. Warto postarać się je przynajmniej ograniczyć, a najlepiej wyeliminować.